تصنیف گو به ساقی

تصنیف گو به ساقی

دستگاه موسیقی: همایون، آواز بیات اصفهان

شاعر و آهنگساز: نامعلوم**

متن از اجرای محسن کرامتی و پریسا کاشفی

گو به ساقی، کز ایاغی، ترکن دماغی / زان شرابی کز شب مانده باقی

ای نگارا، می گسارا، ما را بیاور / شمعی و شهدی اندر اتاقی

خیر عشاق، جمع مشتاق، چرا ندارید / شوری و شوقی و اشتیاقی

منزل یار، جای اغیار شد، برآرید / نالۀ الفراق الفراقی

چرخ گردون دور وارون هرگز ندارد / بهر آزادگان جز نفاقی

توضیحات

*متن کامل تصنیف از گنجور

گو به ساقی، کز ایاغی، ترکن دماغی / زان شرابی که شب مانده باقی

ای نگارا، می گسارا، ما را بیاور / شمعی و شهدی اندر اتاقی

چرخ پرکین، دهر پر شور، هرگز ندارد / جز دو رنگی و رسم نفاقی

خیر عشاق، جمع مشتاق، چرا ندارید / شوری و شوقی و اشتیاقی

منزل یار، جای اغیار شد، برآرید / نالۀ الفراق الفراق الفراقی

از فراقش شد دلم خون، مطرباگو / به آواز ترک و حجاز و عراقی

من همیشه می ستایم ماه و مهرم / در کسوف و در خسوف و در محاقی

التفاتی کن به حالم ور نه از آن / در جهان بر زنم احتراقی

چرخ گردون دور وارون هرگز ندارد / بهر آزادگان جز نفاقی

ای وطن ما جمله از دل برکشیدیم / نالۀ الفراق الفراق الفراقی

در غیابت شد فراقت در مجلس ما / آتش افروز جان های باقی

چون نگریم خون نگریم کز صلح جویان / هیچ نامانده غیر از نفاقی

گو به عارف تعزیت باد بهر ایران / خوش به لحن حجاز و عراقی

** در کتاب سرگذشت موسیقی ایرانی، روح‌الله خالقی ضمن اشاره به بیت اول این تصنیف، می‌نویسد: گوینده و سازنده آن معلوم نیست. چنین به نظر می‌رسد که نغمه‌ای تُرکی بوده و در روی آن اشعاری ساخته‌اند. بعضی هم این تصنیف را منسوب به عارف می‌دانند. هرچند به گفته‌های او شبیه است، ولی در دیوانش ذکر نشده است (ص 158). طبق نوشته روح‌الله خالقی این تصنیف در ماهور اجرا می‌شده، حال آنکه محسن کرامتی آن را در آواز بیات اصفهان اجرا کرده است.

• آلبوم 186 تصنیف قدیمی، روایت عبدالله دوامی، صدای محسن کرامتی، کمانچه پریسا کاشفی، موسسه ماهور. و در بیپ‌تونز.
• سرگذشت موسیقی ایران، روح الله خالقی، موسسه فرهنگی – هنری ماهور، 1381.
• شعر را در گنجور ببینید.

** اگر این تصنیف را می‌توانید با سازتان بنوازید، آن را در ویدیویی آموزش دهید و برای سازگاه بفرستید (اطلاعات بیشتر)