کمانچه از جمله سازهایی است که پس از آشنایی موسیقیدانان ایرانی با موسیقی و سازهای غربی بیشترین تأثیر را پذیرفت. کمانچه در قدیم با سه سیم نواخته می‌شد و کمانچه‌های قدیمی طول دسته بلند‌تری داشتند. نحوه دست گرفتن کمانچه و نواختن کمانچه هم دچار تغییراتی شد. قسمت بالای ساز کمانچه صُراحی نامیده می‌شود و هر یک از چهار سیم آن به وسیله گوشی از یک سو و سیم‌گیر از سوی دیگر به ساز متصل می‌شود. پایه، کاسه، دسته، صراحی و تاج، اجزای اصلی ساز کمانچه هستند. شیطانک، خرک، پوست (معمولا از پوست بره) و کمان سایر اجزای تشکیل دهنده ساز کمانچه هستند. کمان (یا آرشه) چوبی است که موی دم اسب روی آن کشیده می‌شود و با صمغ درخت یا کلیفون آن را آغشته می‌کردند که از کشیده شدن کمان به سیم کمانچه، صدا حاصل شود.