توضیحات

آموزش سنتور: ضربی گریلی

درس شماره 24 از کتاب دستور سنتور آموزش گرایلی است و سه قسمت از آن به صورت ساده شده برای سطح مبتدی تنظیم و آموزش داده شده است.

با نام “گریلی یا گرایلی” سه گوشه (قطعه) مختلف در ردیف موسیقی ایرانی وجود دارد. مقدمه گریلی (که معمولا در شور پایین دسته اجرا می‌شود)، ضربی گریلی و گریلی شستی. ضربی گریلی طبق ردیف موسیقی به روایت میرزاعبدالله 6 قسمت دارد. این قطعه زیرمجموعه ضربی‌های دستگاه شور است و به آوازهای بیات کُرد و دشتی اشاراتی دارد. در ردیف موسیقی به روایت موسی معروفی (که روایت طولانی‌تری است) اجرای نغمات این قطعه گستردگی بیشتری دارد. این ضربی در ردیف دوره عالی تار علی‌اکبر شهنازی، ردیف سه‌تار یوسف فروتن، ردیف سه‌تار سعید هرمزی هم وجود دارد.

سایر نمونه‌های صوتی:

از پنج صفحه (پشت و رو) باقیمانده از نمونه اجرای حبیب سماعی، یک صفحه (پشت و رو) با نام گریلی و ضربی شهناز با آواز پروانه با شعر “شبی مجنون به لیلی گفت” در گریلی اجرا شده است. این صفحه از بقیه صفحه‌های حبیب شهرت بیشتری داشته است. ابوالحسن صبا این ضربی را همراه با تمبک حسین تهرانی در آلبوم “سه‌تار استاد ابوالحسن صبا” اجرا کرده است. همچنین نسخه‌ای دیگر از آن به نقل از “حاج ممدآقا” (محمد مجرد ایرانی) با سه‌تار داریوش صفوت در آلبوم “124 قطعه برگزیده از موسیقی کلاسیک ایران” اجرا شده که اشاراتی به آواز افشاری و دشتی دارد. محمدرضا شجریان نیز ضربی گریلی را خوانده است.

گرایلی در موسیقی مقامی شمال خراسان، ترکمن و همچنین در کشور آذربایجان نام یکی از مقام‌ها است. معمولا با دوتار یا کمانچه اجرا می‌شود. “گریلی” طبق لغت‌نامه دهخدا، نام طایفه‌ای بوده که در شمال ایران سکنی داشته است.

شامل یک فایل به مدت 27دقیقه